Na farmie razem z poetą Gudmundurem.

 Życie na farmie  islandzkiej to jakby podróż w dawną epokę, dużo czasu na obserwację  pracy ludzi, a przede wszystkim moment, żeby stać się częścią natury.  Zobaczyć jej potęgę  i wpływ na wszystko, co dzieje się dookoła.

Często powtarzam, że interesuje mnie bardziej kultura niż natura, ale też w nawiązaniu do łaciny, czyli  co uprawia człowiek. Jak wygląda jego styl życia. Nie muszą to być koniecznie zamki kościoły i pałace. Tutaj, pamiętając o czym pisał Laxness w swojej powieści Salka walka, widzę jak ważną rolę w życiu narodu odgrywają owce. Obecnie jest sezon na rozmnażanie i śliczne małe jagniątka można wszędzie  zobaczyć pod opieką swoich matek.

 Matylda jak z pluszaczkiem. Małe są podgrzewane.

Zajadają świeżą trawkę i beczą ze swoimi mamami. Są pomalowane tak jak matka, żeby było wiadomo jak ich zbierać do zagrody.  Po polu biega hundur Snati  pomaga zbierać owieczki wieczorem. A teraz, to nawet nie ma tu wieczora. Kissa czyli kotek też mu pomaga. Nie kottur😀

Nazwa osady, gdzie urodził się poeta- Hrollsstadahella

Dawne domy torfowe, teraz służą zwierzętom.

Tym razem mieszkamy na bardzo starej farmie, zajmujemy nowoczesną dobudowaną część domostwa, ale kuchnia i jadalnia znajduje się w starym torfowym domku. Ściany udekorowane są akcesoriami związanymi z końmi. W dawniejszych czasach właściciele  farmy również zajmowali się hodowlą koni i jeździectwem. 

Obecne islandzkie domy są bardzo przestronne, nowoczesne ekologiczne i w pełni wykorzystujące geotermię. W domach jest zawsze dużo świeczek oraz ogromne lodówki, czasami też zamrażarki. To jasne przewidywania wielkiej zimy i  przeraźliwe wiatry, które mocno  niepokoją wszystkie media.

Tu domy sąsiadów tak zwyczajnie wśród lawy. 

To jak tu co uprawiać z taką ziemią wokół?

Rodziny islandzkie są duże, samodzielna przestrzeń dla każdego pełni dużą rolę.  Gdy skończą się już pracę na hodowli, farmerzy mają dużo wolnego  czasu,  ziemi się tu nie uprawia, bo nie ten klimat, wtedy zajmują się sztuką i rękodzielnictwem.  Prawie wszyscy robią na drutach i akcesoria oraz wełna są dostępne w każdym sklepie do kupienia. Lubią malować obrazy czy też wykonywać inne prace artystyczne, kilimy, gobeliny, hafciarstwo. Mają dużo wełny. Słynne swetry kosztują po 50 tys. koron, czyli ok 1500 zł. Dużo czytają, piszą wiersze, opowiadania. Islandia per capita ma najwięcej pisarzy. Ale tylko jednego noblistę, do którego lubię nawiązywać. Autorzy kryminałów, typu noir też mają wielkie powodzenie. Pewnie dlatego, że w Islandii prawie nie ma przestępstw. Domy i samochody zostawia się otwarte, z kluczykami😀

Wgłębi jadalnia i kuchnia, na ścianie gobelin, kowalskiej pracy żyrandole

                                        i Velkomin nad drzwiami

Pogoda  w ciągu ostatnich 10 dni jest wielce zaskakująca. O temperaturze ponad 20 stopni tylko mogłam słyszeć w zeszłym roku, a teraz mogę ją  doświadczam i widzę jak na moich oczach zazieleniają się listki brzozy, topoli i wierzby.  To powszechne tutaj gatunki, ale zupełnie nie wyglądają tak jak nasze brzozy czy wierzby.

Patrzę na  słońce przez okno ganku.

Widoczne teraz dookoła posągi wygasłych dawno wulkanów, lawa, a jeszcze obecne  lodowce, tworzą wspaniałą magię. Jak okiem sięgnąć międzyplanetarne przestworza krainy Tolkiena i Lewisa . Idę na taras, zjeść śniadanie i podziwiać tę kwintesencję geologiczną naszej planety😀. A przed słońcem  muszę się chować, bo wczoraj zauważyłam jakąś starczą plamę na policzku. OMG, aging.

Gdy tylko tutaj przyjechałyśmy od razu przy wejściu do domu zauważyłam jakby mały pomnik z tabliczką, 

Na pierwszym planie ten torfowy domek,  po prawej stary przystanek dla konia, a w głębi miedzy drzewami pomniczek- kamień upamiętniający poetę Gudmundura.

A tu od strony domu, pomniczek między drzewami.

Kluczem do odgadnięcia czyja to pamiątka, był zawód tego, który urodził się tutaj 150 lat temu- skolaskald. Raz dwa do google,  a tam możemy się dowiedzieć wszystkiego. Skald to legendarny poeta epoki Wikingów. Skaldowie byli znani ze swoich wyjątkowych złożonych form poetyckich. Recytowali wiersze opisujące bohaterskie czyny swoich patronów, utrwalali ważne wydarzenia. Pamiętamy chyba jeszcze nasz zespól Skaldowie?

A mój 

 skolaskald nazywany jest "poetą szkolnym" w tłumaczeniu, a jego wiersze mają charakter  pieśni, są bardzo uroczyste, pełne powagi  i miłości do przyrody wyspy. Do  wiele z nich  utworzono muzykę.

Nasza gospodyni Anna, która też jest kierowcą szkolnego autobusu, Matyldzia z nią jeździ do Laugaland skkola,  zaraz na drugi dzień przyniosła mi tom poezji Gudmundura, a stamtąd już dowiedziałam się znacznie więcej o człowieku, który urodził się w  tym biednym torfowym domku w 1874 roku.

Niewiele osób doświadczyło tak bliskiego związku z naturą jak Gudmundur  Gudmundsson, wiersze płynęły z jego ust jak delikatny wietrzyk, tak pisał  Alexander Johannesson we wstępie do książki wydanej w 1954 roku.  Miał głębokie poczucie piękna i niezwykle wysoki gust muzyczny. Wszystko, co zajmowało jego umysł,  stawało się czarującym poematem.. Jego poezja to  narodowy skarb. Jest marzycielska, romantyczna i mistyczna. Wychwala ponad wszystko islandzką przyrodę, z wzniosłością pisze o niedoli i nędzy biednych ludzi, o ich wewnętrznym pragnieniu poszukiwania piękna.  

"Moja babcia mówiła mi,  O zachodzie słońca w niedzielę nie idź do Kirkjuhvol, Nie możesz zakłócać wieczornej pieśni elfów, mają kościół w Hvol, a gdy byłam dzieckiem, harmonia dzwonów śpiewała wieczorami."

 Dużo strof poświęca ciężkiej pracy rybaków.  Poeta był bardzo religijny i  pełen mistycyzmu i patriotyzmu. Przypomina mi trochę Lenartowicza czy Wincentego Polla.

Tu pomnik  w Stokkseyri poświęcony ofiarom oceanu.

Przyjmij mój smutek chłodny oceanie, ukołysz go do snu swoimi falami. Teraz śpiewaj pieśni żałobne dźwięczny oceanie nad moimi najświętszymi nadziejami.

Niektóre wiersze Gudmundura są  prawdziwymi skarbami narodowymi, są czasami sentymentalne, ale radosne i szczęśliwe.  Imię pitta / chleb/ w pieśniach i opowieściach rozbrzmiewa po wsze czasy i rozświetla świat wokół krajów nordyckich- tak pisze rozmiłowany w jego twórczości Alexander Johannesson.

Twoja gwiazda sławy świeci najjaśniej chociaż jesteś biedna 

A twoje brzegi są odległe 

Ale wiem, że w twoich dolinach daleko i szeroko kwiaty budzą się przy łagodnym strumieniu 

A słodkie długo śpiewające ptaki wznoszą się ku wzgórzom, w spokojnym  locie letnich nocy  

Wierzę, że źródła złota i bogactwa, które gromadzisz wkrótce się otworzą 

Ostatni koncert z  utworami poety  miał miejsce w 2014 roku w słynnej Harpie, muzykę skomponował  Gudmundur Olisigurgeirsson. Poeta zmarł młodo, bo w 1919, miał tylko 45 lat. Może wzięty na wielką wojnę?  A stamtąd wracali bardzo okaleczeni co znamy z ostatniego  przerażającego filmu Dziewczyna z igłą, polsko-duńskiej produkcji nominowanej do Oscara.  Wyczytałam jednak, że w czasie I wojny Dania i sprzymierzona z nią w Unii Personalnej Islandia zachowywały neutralność. Akcja filmu dzieje się w Kopenhadze, to jednak niektórzy szli na wojnę. 

Za pomocą tłumacza AI dowiedziałam się ponadto, że poeta zmarł na szalejącą wtedy grypę hiszpankę.  Wszystko przetłumaczyłam tym sposobem. Trochę musiałam poprawiać, szczególnie w poezji.😍

Spójrzmy jeszcze na Islandię  oczyma jego wyobraźni. Później przetłumaczę więcej jego wierszy dla siebie, bo książkę muszę oddać💓

Nosi białą szatę majestatyczną jak obłok w niebieskim płaszczu ze złotem błyszczącym dookoła na sobie zieloną tunikę ozdobioną kwiatami.

 Pomimo tysiącletnich ran wyrytych na jej czole, które przedstawiają przeszłość,

 pomimo wszystkich trudności i wojen minionych, ona uśmiecha się przez łzy

Choć znikłe brzozy płaczą za żyzną glebą, z grobów cieni wyłoni się wiekowa Isafold

  Poetyckie marzenie o wielkości narodu, jak Polska Winkelriedem narodów.

Isafold znaczy wróżka, wróżbitka, jasnowidzka. W wierszu jest mowa o kobiecie z gór. Kiedyś taki tytuł  miała pierwsza gazeta codzienna, wydawana od 1874 do 1929 i przekształcona na Morgunbladid

 i wydawana do dzisiaj. Gospodarze mają nawet numer ze stycznia 1927 roku., odnaleziony pod starą tapetą i deskami. Strona zawiera reklamy książek, słuchowisk i produktów spożywczych.